Հին հայկական ամսանունները, օրանունները և ժամանունները

Հին հայերի օրացույցում տարին ուներ 12 ամիս` յուրաքանչյուրը 30 օրով և լրացուցիչ 13-րդ ամիս` 5 օրով:

Հին հայկական ամսանուններն են`

1. Նավասարդ
2. Հոռի
3. Սահմի
4. Տրե

ՄԱՅՐԸ

Մի գարնան իրիկուն դռանը նստած զրույց էինք անում, երբ այս դեպքը պատահեց։ Էս դեպքից հետո ես չեմ մոռանում էն գարնան իրիկունը։

Ծիծեռնակը բույն էր շինել մեր սրահի օճորքում։ Ամեն տարի աշնանը գնում էր, գարնարը ետ գալի, ու նրա բունը միշտ կպած էր մեր սրահի օճորքին։

Ե՛վ գարունն էր բացվում, և՛ մեր սրտերն էին բացվում, հենց որ նա իր զվարթ ճիչով հայտնվում էր մեր գյուղում ու մեր կտուրի տակ։

Եվ ի՜նչ քաղցր էր, երբ առավոտները նա ծլվլում էր մեր երդիկին կամ երբ իրիկնապահերին իր ընկերների հետ շարժվում էին մի երկար ձողի վրա ու «կարդում իրիկնաժամը»։

Եվ ահա նորից գարնան հետ վերադարձել էր իր բունը։ Ձու էր ածել, ճուտ էր 

Լեոնարդո դա Վինչի

Խորհրդավոր ընթրիք (Լեոնարդո դա Վինչի)

 Լեոնարդոն սկզբում որոշեց տալ շարժումով լեցուն մի տեսարան: Ցանկանում էր Հուդային միայնակ հակառակ կանգնեցնել սեղանին, մյուս առաքյալներին և Քրիստոսին: Հետո ցանկանում էր լուսապսակներ դնել բոլոր առաքյալների գլխներին, բացի Հուդայից: Բայց վերջում հակվեց դեպի ավելի հանգիստ տարբերակը: Լեոնարդոյի նախորդների համար «Խորհրդավոր ընթրիքը» բազմիցս խոշոր, մոնումենտալ որմնանկարների սյուժե է ծառայել:

Մոնա Լիզայի առեղծվածը

Լեոնարդո դա Վինչին սիրում էր իր գործերում գաղտնիքներ թողնել: Եվ նման օժանդակությամբ ստեղծված բանական էակը ստեղծեց առաջին թռչող սարքը, մարդուն համարեց տիեզերքի կենտրոն, յուրահատկությամբ ստեղծեց Մոնա Լիզան, որի առեղծվածային բնույթով հետաքրքրվում են բոլորը, սակայն կտավը մինչ այսօր մնում է չբացահայտված:

Հովահննես Թումանյան Փարվանա

ՓԱՐՎԱՆԱ

Բարձրագահ Աբուլն ու Մըթին սարեր
Մեջք մեջքի տըված կանգնել վեհափառ,
Իրենց ուսերին, Ջավախքից էլ վեր՝
Բըռնած պահում են մի ուրիշ աշխարհ:

Ասում են՝ էնտեղ արծըվի նըման,
Ծիծղուն, կապուտակ երկընքի ծոցում,
Նըստում էր էն սեգ սարերի արքան
Իրեն Փարվանա ճերմակ ամրոցում:

Փարվանա արքան մի աղջիկ ուներ.

Ու ոչ մի որսկան դեռ իրեն օրում
Էնքան գեղեցիկ եղնիկ չէր տեսել`
Իր որսն անելիս Մըթին սարերում:

Հովհաննես Թումանյան 
անուշ պոեմից հարցեր

Անուշ

                                                       
1 Բազմած լուսնի նուրբ շողերին,                  2  — Եկե՜ք, քույրե՜ր, սեգ սարերի

Հովի թևին՝ թըռչելով՝                                          Չըքնաղագեղ ոգիներ,

Փերիները սարի գըլխին                                      Եկե՜ք, ջահել սիրահարի

Հավաքվեցին գիշերով։                                Սերը ողբանք վաղամեռ։  

                      
3 Օխտն աղբյուրից ջուր է առել                   4  Ջուրն ու ծաղիկ աստղունք դըրել,

Կույս սափորով, լուռ ու մունջ,                        Խընդիրք արել աստղերին,

Օխտը ծաղկից ծաղիկ քաղել,                         Փափագ սըրտով խընդիրք արել՝

Կապել սիրո ծաղկեփունջ։                        Բարի ժըպտան իր սերին...

Կինո ֆոտո նկարներ

Վահան Տերյան (բանաստեղծություններ)

ԱՆԱՆՈԻՆ ՍԵՐ

Իմաստուն խոսքեր սովորեցի ես,
Որ հրապուրեմ զորությամբ մթին,
Հոգիդ կախարդեմ ու հմայեմ քեզ,
Ինձ այրող հուրը նետեմ քո սրտին։

Բայց բոլոր խոսքերն իզուր են արդեն,
Թալիսմանները՝ մեռած և անուժ,
Հըմայք և դյութանք անզոր են քո դեմ...
— Արդյոք ո՞վ գիտե անունըդ անուշ...

վախի հաղթահարում (առակ Պաուլո Կոեիլոյից)

Հիվանդը բժշկին ասաց.

-Բժիշկ, ինձ ղեկավարում է վախը, այն խլել է իմ ուրախությունը:
-Այստեղ, իմ աշխատասենյակում մի մուկ կա, որը կրծում է իմ գրքերը,- ասաց բժիշկը: Եթե ես վախեցնեմ մկանը, այն կթաքնվի ինձնից` իմ կյանքը վերածելով որսի ետևից ընկնողի:

Վահան Տերյան բանաստեղծություն

Ցնորք

Նա ուներ խորունկ երկնագույն աչքեր,
Քնքուշ ու տրտում, որպես իրիկուն.
Նա մի անծանոթ երկրի աղջիկ էր,
Որ աղոթքի պես ապրեց իմ հոգում։

Նրա ժպիտը մեղմ էր ու դողդոջ,
Որպես լուսնյակի ժպիտը տխուր.
Նա չուներ խոցող թովչանքը կնոջ.—
Նա մոտենում էր որպես քաղցր քույր...

Իմ հուշերի մեջ ամենից պայծառ,
Իմ լքված սրտի լուսե հանգրվան,
Քո՛ւյր իմ, դու չըկաս, քո՛ւյր իմ դու մեռար,
Ու քեզ հետ հոգուս լույսերը մեռան...
1904